Źle sypiasz, tracisz apetyt a przez większą część dnia masz „czarne myśli”. Potrzebujesz wsparcia, bo podskórnie czujesz, że coś jest nie tak. Być może zaczyna się u Ciebie depresja, a masz zamiar pracować na stanowisku inspektora ruchu drogowego, więc potrzebujesz czegoś na uspokojenie skołatanych nerwów. Gdzie zadzwonisz?
Poniżej zastanowimy się, kto może Ci pomóc.
Who is who?
Pamiętam obóz nad jeziorem Serwy, na którym z zamiłowaniem – niemalże każdego wieczora – siadałam do partyjki Who Is Who. Niekiedy sesje zgadywanek, którym towarzyszyły żarty i kolonijne ploteczki, kończyły się mocno nocną godziną. Gierka, choć trafiła na polski rynek już dość dawno temu, nadal cieszy się dużą popularnością. Na czym wic polega? Gracze lokują się po przeciwnych stronach planszy z postaciami. Każdy wybiera swoją personę, której imienia za żadne skarby świata nie może zdradzić rywalowi. Następnie pada seria pytań, a wymiana tychże pytajników prowadzi do eliminacji osób z dostępnej zawodnikom puli i ostatecznie skutkuje odgadnięciem, kim przeciwnik rozgrywa partię. Na pytania odpowiadamy tylko: tak lub nie. Czy nosi okulary? Jeśli nie, odrzucamy wszystkie osoby, których nosy przyodziane są w szkła korekcyjne. Finalnie możemy zatem opisać dystynkcje postaci, którą nasz konkurent wybrał na początku rozgrywanej partii – jej kolor oczu czy włosów, kształt nosa, jak i wszelkie inne wizualnie dostępne dane.
Niekiedy spotykamy się z tym, że Pacjenci, którzy odwiedzają terapeutów Warszawskiego Centrum Psychoterapii https://www.wcpwaw.pl/zespol, mają oczekiwania nieadekwatne do posiadanych przez nich kompetencji. Chcieliby np. uzyskać orzeczenie psychologiczne, potrzebne im w kontekście uprawnień zawodowych bądź też proszą o wystawienie recepty. I tu zaczynają się schody, bowiem nie każdy terapeuta może pomóc w tych kwestiach. Aby spełnić pierwszą prośbę, konieczne jest posiadanie ukończonych studiów podyplomowych, które uprawniają do wskazanych badań, zaś w drugim przypadku niezbędny będzie dyplom medyczny. Oczywiście, nie jest to tak łatwe do rozeznania, jak cechy postaci, które są naocznie dostępne w omawianej powyżej planszówce. Branżowe tajniki zazwyczaj znane są tym, którzy osadzeni są w danej dziedzinie, a nie potencjalnym jej odbiorcom. Zatem dzisiaj postaram się rozjaśnić nieco to, czego możemy spodziewać się w gabinecie psychologa i psychoterapeuty, a kiedy pomocne będzie spotkanie z psychiatrą.
Psycholog
Psycholog, jak podaje Wikipedia, to:
„osoba posiadająca właściwe kwalifikacje, potwierdzone wymaganymi dokumentami, do udzielania świadczeń psychologicznych polegających w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu, psychoterapii (po ukończeniu studiów podyplomowych w tym zakresie) oraz na udzielaniu pomocy psychologicznej”.
Już w tym miejscu chciałabym podkreślić, że psychoterapią nie zajmują się jedynie psycholodzy, choć faktycznie bardzo często jest tak, iż to absolwenci tego kierunku studiów decydują się na takowe studia podyplomowe.
Psycholog, aby faktycznie tytułować się tym mianem, musi ukończyć jednolite studia magisterskie na kierunku psychologia. Psycholog stereotypowo kojarzony jest jako osoba, która wsłuchuje się w problemy ludzi i udziela im wsparcia. Faktycznie jest tak, że – w ramach aktywności zawodowej – psycholog może trudnić się właśnie takim poradnictwem i wspomaganiem w sytuacji kryzysów dnia codziennego. Przykładem może być tu np. konsultacja wychowawcza.
Psycholog jednak zajmuje się nie tylko rozmową o kłopotach, ale i diagnostyką psychologiczną, do której może wykorzystać różne narzędzia psychometryczne (przykładowo mogą to być popularne kwestionariusze). Badania takie mają miejsce w momencie zapotrzebowania na diagnozę psychologiczną w celu wydania orzeczenia, np. o dysleksji czy też właśnie w kontekście uprawnień zawodowych, o których pisałam na wstępie do tego tekstu. Badania prowadzone przez psychologów nie muszą mieć jednak jedynie wymiaru indywidualnego i służyć na rzecz konkretnego Pacjenta, który zgłasza się do gabinetu w celu przeprowadzenia diagnozy. Psycholog naukowiec zawodowo poszerza wiedzę teoretyczną na temat ludzkiej psychiki. Analizy naukowe często, choć oczywiście nie tylko, prowadzą doktorzy tej dziedziny. Przy czym ważne jest to, że taki doktor (o ile nie jest też jednocześnie psychiatrą) nie wypisze nam recepty.
Psychoterapeuta
Psychoterapeuta, jak padło już wcześniej, może, ale nie musi, być psychologiem. Osoba taka często jest absolwentem studiów humanistycznych czy medycznych. Kliniczna wiedza psychologiczna przydaje się zapewne w pracy terapeutycznej, jednak i bez studiów z tego zakresu realne jest uzyskanie bazowego fundamentu potrzebnego terapeucie do pracy w gabinecie. Może mieć to miejsce np. w momencie realizacji staży zawodowych jak i na drodze samokształcania w tym zakresie. Istotne jest to, że osoba taka musi ukończyć szkolenie (zazwyczaj 4-letnie) spełniające standardy wyznaczone przez Ministerstwo Zdrowia. Po jego ukończeniu terapeuta uzyskuje dyplom. Finalizacja szkolenia jest jednoznaczna ze spełnieniem wszystkich kryteriów wpisanych w wymogi danej jednostki kształcącej.
Wymogi stawiane przed adeptem szkolenia terapeutycznego to:
(superwizja polega na oglądzie pracy terapeuty przez bardziej doświadczonego specjalistę oraz pozyskanie zewnętrznej perspektywy względem procesu, którego częścią jest superwizujący się terapeuta),
Metodyka pracy terapeutycznej uzależniona jest od rodzaju podejścia, o którym stanowi nurt, w jakim terapeuta odbywa szkolenie. Psychoterapeuta zajmuje się psychoterapią, czyli krótką lub długoterminową pracą z Pacjentem, której celem jest zniwelowanie cierpienia stanowiącego doświadczenie osoby zgłaszającej się po pomoc. Jeśli czujesz, że potrzebujesz wsparcia w związku z trudnościami doświadczanymi w bliskich relacjach czy też brakiem wiary w siebie terapia indywidualna może być czymś dla Ciebie (https://www.wcpwaw.pl/oferta/psychoterapia-indywidualna).
Psychiatra
Psychiatra to ten od recept, czyli osoba, która jest lekarzem medycyny i ukończyła specjalizację z psychiatrii właśnie. Psychiatra zajmuje się diagnozą. Poprzez ogląd zgłaszanych przez Pacjenta objawów oraz obserwację własną jest władny dokonać rozpoznania zaburzenia czy choroby psychicznej, która stanowi źródło trudności Pacjenta. Psychiatra zajmuje się zarządzaniem procesu leczenia Pacjenta, kiedy idzie o jego farmakoterapeutyczny aspekt.
Primum non nocere – po pierwsze nie szkodzić.
Często zdarza się tak, że wymienieni powyżej specjaliści współpracują ze sobą, aby podejmować najlepsze działania, kiedy w grę wchodzi zaopiekowanie się konkretnym Pacjentem. To, co zapewne powinno ich łączyć, niezależnie od kompetencji i charakterystyk wykonywanej przez nich pracy, to wyznawanie wartości nadrzędnej w postaci dobra drugiego człowieka. Przynajmniej dla mnie jest to klucz, kiedy idzie o spoiwo między nimi.
Małgorzata Maj-Mierzejewska
Kontakt
Ursynów
Wola